Domingo, 08 Marzo 2015 20:10

Arusar jayump jayuncht’at manq’añ munta

Escrito por

Aymara

Arusar jayump jayuncht’at manq’añ munta

Uka pachax yatichirinakax wali qhurunakapxiriwa, jani panka apatajatx jawq’apxirituwa; yatichirinakaxa, awkijan jan qullqi utjatapatx panka jan alarapkitu ukxa janiw amuyapxirikiti.

Brígida Riveros Mamani, agronomía, Unibol Jach’a yatiqañ utan yatiqiriwa

1999 maranxa, departamento de La Paz, provincia Sud Yungas municipio Palos Blancos ukan Sillar markan jakasiyäta. Kimsaqallqu maraniyätwa, paqallqu jila sullakapxirïtwa ukat mamaj tatajanx ukhanir uywañatakix qullqix pisiriwa. Sapürus arusar jayump jayuncht’atak manq’asipxirïta. Yatiqañ utanx yachirijax panka alayasiñamaw sasaw sirïtu, ukat mamajax janixay panka alañatak qullqinikstix sasaw sirïtu, ukatx jachirïtwa. Uka pachax yatichirinakax wali qhurunakapxiriwa, jani panka apatajatx jawq’apxirituwa; yatichirinakaxa, awkijan jan qullqi utjatapatx panka jan alarapkitu ukxa janiw amuyapxirikiti.

Phisqha maraw ukham pisin jakañkapxirita. Uka pachanakax jilïr jilanakajax Normal uksanw yatichiriñatak yatxatasipkäna, ukat tatajax jupanakatakikiw qullqx apayiri; qullqx mayt’asipxiri kunawa, nayax janiw qullqinirïkti.

2003 maranxa, mamaj tatajax qullqinijapxiriwa, ukatx wali kusisitaw jakasxapxirita. Pä waranqa suxtan maranx kusisiñax janiw qullqiniktan ukhakikiti jan ukasti tukusxakiriwa, pä waranqa suxtan maranx jilajax k’añaskupamp yaqha k’añaskumpiw muqthaptatayna ukat jilajax jiwataw uñjasiri. Ukhasti, nayax jupamp chikaw jiwañ munirïta. Ch’amiriw armañaxa, 2009 maranx kullkajarakiw usuntasin jiwawayxi, ukatx 2011 maranx mayni kullakajarkiw jiwxi, jupan chachapaj wali yanqhachiri ukatjam jiwañar puriwayi. Kimsa wawaruw wajcha jaytjawayi, khititi juchanïk ukax ukhamakiw sarnaqasiski, juparux janiw kunjam juchanchañs atipkti.

Arusar jayump jayuncht’at manq’añax llakïnwa, ukampirus jilanakajaw utjitäna ukaw kusisiñäna.

Visto 1524 veces Modificado por última vez en Miércoles, 18 Marzo 2015 15:05
La Pública

La Pública es un proyecto que busca crear y gestionar espacios para el ejercicio ciudadano a través de redes sociales y fuera de ellas, articulando para ello el periodismo digital y el activismo.

fb htw hyt h

lp15

 

La Paz - 71597592
Cochabamba - 71786333
Santa Cruz - 71528022

 

cc