Aymara
Wila masija
Tataja, mamajaxa, awichajaxa...
Nayana wila masijaxa Provincia Omasuyos, municipio Ancoraimes, Lojrocachi ayllutawa. Tataja, mamajaxa kimsa jila sullkaruxa jisk’atpachawa yatiqaña utaru khitapxirïtu, mä yuqalla, pä imilla ukhamapxtwa. Tatajaxa irnaqt’asiriwa sarirïna, ukhama uñjasaxa mamajaxa walwa amuyt’asitayna; ukata tatajaruxa jach’a yatiqaña utaruwa khitatayna. Ukhamawa mamitajaxa tatajaru mä suma yatichiri apsuwayatayna, mamajaxa janirakiwa qhiparkataynati, juk’ampi ch’amancht’asirakitayna. Nänaka wawanakapaxa juparuwuwa arktawayapta. Jilïri kullakajaxa yatiqañapxa tukuyxiwa, jilajasti niyarakiwa jach’a yatiqañ utatxa tukt’ayawayxani, nayaxa ukakipkarakiwa UNIBOL Aymara Tupak Katari jach’a yatiqaña utana yatiqaskta. Nayana wila masijaxa maynita maynikamawa yanapt’asiripxtwa ukhamatwa nayraqataru mistupxta. Zacarias Mamani (Jhovana Poma Maquera), ingeniería de alimentos, Unibol TK jach’a yatiqaña utana yatiqirinakapxiwa
Awichajana sarnaqäwipa
Awichajaxa Maria sutininwa, 71 marakamawa jakasiwayi, jakkäna ukhaxa sarnaqäwipatwa yatiyawayitu.
Jupaxa patrón pachanwa yuriwayatayna, jupaxa pä maranikatäna ukhawa mamapaxa jiwxatäna, ukata awkipaxa jani uywaña atisinxa mamapana kullakaparuwa uywachjiri apatayna. Tiyapaxa jisk’ata uywatayna; ukatxa sapurunjamawa jalluna thayana iwija awatiyiritayna. Jani mä urusa samart’ayasa, jani iwija awatiña munirikatäna ukhaxa tiyapaxa tuqiritänawa janiwa manq’a churkamati sasina. Herminia Cusi Ortiz, ingeniería de alimentos, Unibol TK jach’a yatiqaña utana yatiqiriwa
Jakäwin nayan amtäwija
Kimsa jila ukat mä kullakanïtwa. Municipio Puerto Acosta, provincia Camacho, Umacha ayllut (La Paz) jutta. Umacha markax Puerto Acosta Titicaca qutatuqin jikxatasi. La Paz markatx 107 kilometros ukch’a sarañankiwa.
Mä yatiqañ utaw pachpan qhiparañatak utji (internado). Nayax Ingeniería de Alimentos uka yatintañ thakhin tunkïr tirsun yatiqaskta. Kunapachatï markajar kutt’awayxä ukhax yatintäwix uñt’ayarakixa. Liriano Hiluita Quispe, Ingeniería de Alimentos, UNIBOL “ATK” jach’a yatiqañ utan yatiqiriwa
http://lapublica.org.bo/articulos-jaqi-aru/item/636-tatajax-taqi-kuna-churawayitu
http://lapublica.org.bo/articulos-jaqi-aru/item/431-awichajan-chhaqhatapata
